تولید در هر کشور از اهمیت بالایی برخوردار است. کشورها سعی میکنند تا جایی که امکان دارد نیازهای خود به کالاها را در داخل تامین کنند و پس از آن به فکر صادرات میافتند. در این بخش کالاهایی که در کشور تولید نمیشود یا کفاف نیاز داخل را نمیدهد نیز به صورت واردات تامین میشود. انواع ماشینآلات کشاورزی جزو کالاهایی است که طی سالهای اخیر روند تولید آن در داخل شدت گرفته است. بسیاری از این ماشینآلات در داخل تولید میشود. با اینحال، برای تامین برخی از این کالاها، مشتریان با مشکل مواجه هستند. بهعنوان مثال تراکتور با درصد بسیار بالایی ساخت داخلی در کشور وجود دارد، اما پایینبودن میزان تولید، باعث شکلگیری بازار دلالی در این بخش شده است. ضمن اینکه عدم هماهنگی ارگانها و وزارتخانهها سبب شده است توزیع و فروش این محصولات با مشکل مواجه شود.
وزارت جهاد کشاورزی در پی واردات تراکتور
وزارت جهاد کشاورزی خواهان واردات تراکتور و برخی ماشینآلات کشاورزی برای عرضه بیشتر به کشاورزان و توسعه و نوسازی ناوگان زراعی است. این درخواست وزارت جهاد با دلخوری و گلایه وزارت صمت مواجه شده است.
ابوذر جمشیدوند، مدیرکل دفتر ماشینآلات کشاورزی، ساختمانی و معدنی وزارت صمت در این خصوص گفت: «شاهد فشارهایی برای واردات تراکتور و کمباین به کشور ازسوی جهاد کشاورزی هستیم. بنابراین کملطفی است که بگوییم تکنولوژی تراکتورسازی یا کمباینسازی مربوط به ۶۰ سال پیش است، درحالیکه این مجموعهها واحدهای تحقیق و توسعه، مهندس و پژوهشی بسیار فعال دارند و حتی این اواخر کشور را از وابستگی به چند محصول و تکنولوژی بینیاز کردهاند.»
تراکتورهای وارداتی با تعرفه صفر هم توان رقابت با محصولات مشابه داخلی را ندارند
مدیرکل دفتر ماشینآلات کشاورزی، ساختمانی و معدنی وزارت صمت با اشاره به تاکید برخی مسئولان روی واردات ماشینآلات کشاورزی گفت: «سنبه واردات را اینقدر سفت و محکم چسبیدن و دائما بر آن تاکیدکردن و دم از واردات زدن علاج کار نیست. عدهای از واردات و مونتاژکاری تراکتور حتی با درصد داخلیسازی کمتر به عنوان راهکار یاد میکنند. مگر ما چنین واحدهای تولیدی در کشور نداریم؟ این راه حل نیز آزمایش خود را پس داده و متاسفانه جواب نداده است.»
وی در ادامه به عدمتوان رقابت محصولات خارجی با تراکتور داخلی اشاره و تاکید کرد: «بهرغم همه اقدامات پیشرفتی و توسعهای صورتگرفته از سوی تولیدکنندگان ماشینآلات کشاورزی کشور، تعرفه واردات تراکتور عملا صفر است. با همین تعرفه صفر حتی محصولات وارداتی توان رقابت با تولیدات داخلی تراکتورسازیها را ندارد.»
نگرانی از تخصیص ارز برای واردات تراکتور
جمشیدوند در ادامه با ابراز نگرانی از اختصاص اعتبار ارزی برای واردات تراکتور گفت: «واهمه داریم اگر ارز به این بخش اختصاص دهیم و مصرفکنندهای در کشور نداشته باشد، باید یکسری تسهیلات و راهکارهای تشویقی پیدا کنیم تا بتوانیم برای این محصولات وارداتی مشتری پیدا کنیم.»
مدیرکل دفتر ماشینآلات کشاورزی، ساختمانی و معدنی وزارت صمت افزود: «تولید تراکتور در کشور نهتنها انحصاری نیست و چند تراکتورسازی در کشور داریم که با ۳۰ و حتی تا ۶۰درصد توان داخلی مشغول به تولید و عرضه هستند، اما چنان قیمتهای بالایی دارند که نمیتوانیم حریف فروش آنها به کشاورز شویم و تبدیل به معضلی به بخش ماشینآلات کشاورزی کشور شده است.»
کسی حاضر به خرید تراکتورهای مونتاژی نیست
جمشیدوند از فشارهایی برای فروش تراکتورهای مونتاژکار یادشده خبر داد و تصریح کرد: «هیچکس حاضر به خرید این تراکتورها نیست و عملا این تراکتورها روی دست عرضهکننده ماندهاند، چراکه دارای رقیبی هستند که توان رقابتی بسیار بالایی دارد.»
مدیرکل دفتر ماشین آلات کشاورزی، ساختمانی و معدنی وزارت صمت در تشریح ظرفیتهای تولیدی ماشینآلات کشاورزی کشور و بهخصوص تراکتور گفت: «واقعبینانه باید بگوییم حوزه صنعت ماشینآلات کشاورزی و تراکتور کشور بسیار خوب کار میکند، ولی نمیدانم چرا نمیخواهیم قبول کنیم. قیمت رقابتپذیر، کیفیت رقابتپذیر و ظرفیت تولید ایدهآل است ولی باز اگر کسی بتواند شیوه بهتری را نسبتبه روندهای یادشده ارائه کند و در پیش بگیرد، حمایت و همراهی خواهیم کرد.»
وی تاکید کرد: «براساس وظیفه شرعی، قانونی، اخلاقی و سیاست کلی نظام قائل به این هستیم که اولویت یک تولید داخل است و از این موضوع نیز عدول نخواهیم کرد. مگر اینکه ایرادات منطقی بر تولید داخل ازجمله قیمت بالا و غیره وارد کنیم. ما نیز حتما در چنین مواقعی از واردات و سایر راهکارها حمایت خواهیم کرد.»